Kërkesa globale për naftë e cila është 100 milionë fuçi në ditë mund të bie me 20 milionë fuçi në ditë, pasi 3 miliardë njerëz në botë janë mbyllur për shkak të përhapjes së koronavirusit (Covid-19), tha të enjten vonë Fatih Birol, drejtor Ekzekutiv i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), (AA).
Gjatë një bisede të zjarrtë virtuale të titulluar “Covid-19 dhe e ardhmja e tregjeve të energjisë” të organizuar nga Këshilli Atlantik me qendër në Washington, Birol tha se tregu i naftës po kalon një periudhë unike në histori.
“Për herë të parë që prej dekadash, ne shohim dy kërkesat për rënie të naftës dhe furnizim të madh në të njëjtën kohë. Kjo është arsyeja pse i shohim çmimet e naftës në nivele 20 dollarë për një fuçi”, theksoi ai.
Pasi u shfaq për herë të parë në Wuhan, Kinë dhjetorin e kaluar, Covid-19 është përhapur në të paktën 172 vende dhe territore. Organizata Botërore e Shëndetësisë e ka shpallur sëmundjen një pandemi globale, e cila shkaktoi 521.000 raste dhe vdekjen e 23.500 personave në të gjithë botën.
Virusi i ri çoi në rënie të naftës globale e cila gjithashtu uli çmimet. Çmimet u ulën më tej pasi kryesuesja e OPEC-ut, Arabia Saudite dhe Rusia, që nuk është anëtare e OPEC-ut, nuk mund të pajtoheshin për masat për të frenuar më tej prodhimin e naftës.
“Kërkesa globale e naftës është në një rënie të lirë dhe rikuperimi nuk do të jetë i lehtë dhe i shpejtë”, paralajmëroi Birol duke shtuar se rënia e kërkesës do të jetë shumë më e madhe në tremujorin e dytë të vitit ndërsa mund të shënojë një rënie prej 20 për qind gjatë vitit.
Birol tha se disa vende kryesore prodhuese të naftës planifikojnë të hedhin në treg prodhimin shtesë të naftës, duke nënkuptuar planin e prodhimit prej 2.5 milionësh të Arabisë Saudite, Rusisë dhe disa vendeve të tjera prodhuese.
“Ky proces i vazhdueshëm do të ndikojë keq në vendet si Iraku, Algjeria, Omani, Ekuadori, Gaboni, Nigeria nga të cilat ekonomitë pothuajse tërësisht varen nga të ardhurat e naftës”, tha ai.
Birol tha se të ardhurat e Irakut, nga të cilat 99 për qind të buxhetit të qeverisë vijnë nga të ardhurat e naftës, janë të mjaftueshme vetëm për të paguar gjysmën e pagave të punonjësve të qeverisë duke lënë shpenzimet e tjera për shëndetësi, arsim dhe çështje të tjera mënjanë.
– Vendet prodhuese duhet të marrin më shumë përgjegjësi
“U bëj thirrje vendeve kryesore prodhuese të jenë konstruktive për të stabilizuar tregun. Arabia Saudite për disa vite ka qenë gjithmonë një vend stabilizues i tregjeve të naftës. Tani, duke qenë presidenti i këtij viti G20, dikush do të priste që Arabia Saudite të sigurojë një mbështetje konstruktive për stabilizimin e tregut të naftës”, tha Birol.
Sipas tij, prodhuesit kryesorë duhet të marrin më shumë përgjegjësi në këtë proces për të ndërmarrë hapat e nevojshëm.
“Gjatë dhe pas kësaj periudhe, ne do të shohim ngjyrat e vërteta të qeverive, udhëheqësve dhe bizneseve. Shpresoj, të gjithë ne të marrim pozicionin e duhur në histori në disponim të solidaritetit kundër kësaj sfide shumë të paprecedentë”, tha Birol.
Ai po ashtu deklaroi se Rusia dëshiron të zhduk prodhimin e naftës së argjilës nga tregu duke shtuar se rënia e çmimit do të çojë në një rënie të madhe të prodhimit të naftës së argjilës në SHBA veçanërisht duke filluar nga tremujori i dytë i këtij viti.
