Shtetet e Bashkuara kanë vënë në fuqi të enjten, 9 tetor, sanksione ndaj importuesit më të madh të naftës në Serbi, duke rritur rrezikun e një krize karburanti në vendin ballkanik, një aleat tradicional i Rusisë.
Washingtoni kishte sanksionuar në janar NIS, rafinerinë kryesore të naftës në Serbi, që është në shumicë pronë e Gazprom-it rus, por administrata e Trumpit kishte dhënë më parë lehtësime të përkohshme.
Lehtësimi i fundit zgjati vetëm një javë dhe skadoi të mërkurën, 8 tetor, pa u rinovuar, që do të thotë se kompania nuk do të mund të furnizohet me lëndë të parë të re dhe mund të ketë vështirësi në përmbushjen e detyrimeve të biznesit dhe pranimin e pagesave elektronike.
Presidenti serb, Aleksandar Vuçiç, ka deklaruar më parë se NIS ka rezerva për deri në 80 ditë.
“Nuk është zgjatur ende licenca speciale nga Departamenti i Thesarit të SHBA-ve, që mundëson funksionimin pa pengesa të operacioneve tona”, tha NIS në deklaratë zyrtare.
Serbia ka refuzuar të bashkohet me sanksionet ndërkombëtare ndaj Moskës, por menaxhon një ekuilibër me Perëndimin me mundësi për investime ose furnizime të mëdha armësh për Ukrainën.
Gazprom Neft dhe një tjetër filial i gjigantit shtetëror energjetik rus zotërojnë së bashku 56.2% të aksioneve të NIS, ndërsa qeveria serbe ka 30%, shkruan Financial Times.
Vuçiç tha javën e kaluar se Moska kishte propozuar të ulte pjesëmarrjen e saj në NIS nën 50% duke shitur 11% të aksioneve tek një investitor amerikan dhe duke lejuar NIS të blejë më shumë naftë jo-ruse. Por më vonë theksoi se shihte pak gjasa që amerikanët ta pranonin këtë ofertë.
Ai ka përjashtuar nacionalizimin e NIS, duke thënë se “kjo është gjëja e fundit që do të bënte”, dhe se Gazprom Neft ndoshta nuk do të tërhiqet vullnetarisht nga kompania, sepse është “gjurmë e tyre në Ballkan”.
Nëse sanksionet nuk hiqen, NIS nuk do të mund të bëjë biznes me partnerët perëndimorë, që do të thotë se klientët gjithashtu nuk do të mund të përdorin disa metoda pagese.
NIS theksoi se 350 stacionet e saj të karburantit në të gjithë Serbinë do të vazhdojnë të pranojnë pagesa me para në dinar dhe se kompania ka rezerva të mjaftueshme për të mbajtur operacionet fizike normale për momentin.
