Ndërsa vitit 2021 po i afrohej fundit, shumë australianë ishin optimistë por të kujdesshëm se më e keqja e pandemisë Covid-19 ishte pas tyre.
Vendi kishte tejkaluar objektivat ambicioze të vaksinave, që do të thotë se bllokimet e tij mund të mos vazhdonin, kufijtë e brendshëm dhe ndërkombëtarë do të rihapen, dhe siç deklaroi kryeministri Scott Morrison, tani ishte e mundur të “jetosh me këtë virus”.
Por ndërsa Australia lëvizi për të ndryshuar kursin në strategjinë e saj pandemike, varianti Omicron shumë i transmetueshëm goditi, shkruan nbcnews.
Në pak më shumë se një muaj, rastet janë rritur nga rreth 1,000 në ditë në më shumë se 100,000 në ditë.
Shenjat dalluese të pandemisë që Australia më së shumti shmangu filluan të shfaqen.
Sistemi shëndetësor është në ngarkesë. Shumë rafte supermarketesh janë të zbrazët pasi punëtorët e sëmurë qëndrojnë në shtëpi.
Me gjithë këtë rritje të rasteve, shumica e shteteve dhe territoreve australiane po mbajnë linjën e njëjtë dhe po lejojnë që virusi të qarkullojë në komunitetet e tyre, të cilën kritikët e kanë etiketuar qasjen “le të shqyejë”.
Por a janë të gjitha lajme të këqija?
‘A duhet ta bëjmë këtë?’
Për pjesën më të madhe të pandemisë, Australia synonte zero raste me Covid-19, duke përdorur bllokime të rregullta (qyteti i dytë më i madh i vendit, Melburni, ishte në mbyllje për më shumë se 260 ditë) dhe politika jashtëzakonisht të rrepta kufitare.
Dhe funksionoi – shkalla e vdekshmërisë nga Covid-19 në vend ka qenë ndër më të ulëtat në botë.
Por, ndërsa filloi pandemia, qeveria vendosi që kufizimet mund të fillojnë të lirohen në mënyrë dramatike kur një shtet ose territor vaksinoi 80 për qind të popullsisë së tij mbi 16 vjeç, shkruan nbcnews.
Të gjitha shtetet dhe territoret e arritën këtë në muajt e fundit të vitit të kaluar.
Praktikat që ishin bërë pjesë e jetës së përditshme, si mbajtja e maskave në mjedise të caktuara dhe kontrollimi në ambiente nëpërmjet aplikacioneve qeveritare për qëllime të gjurmimit të kontakteve, u lehtësuan shpejt.
Alexandra Martiniuk, një profesoreshë dhe epidemiologe në Universitetin e Sidneit, tha se koha e kthesës së Australisë nuk ishte ideale.
“… Shkencëtarët, ekspertët e tjerë dhe gjithashtu disa në publik po pyesnin: Hej, a është kjo e zgjuar? Ne në fakt nuk e njohim mjaft mirë variantin Omicron. A duhet ta bëjmë këtë?”, tha ajo.
“Duhet të kishim ndryshuar planin tonë kur pamë mbërritjen e Omicron. Ne hymë drejt e në një dhomë të errët pa e ditur se çfarë kishte atje”.
Radhë të gjata, rafte bosh
Ashtu si shumë vende në mbarë botën, Omicron ka goditur rëndë Australinë.
Disa shtete dhe territore që dikur kalonin javë pa raste të reja, tani kanë mijëra ose dhjetëra mijëra raste çdo ditë.
Numri i vdekjeve ditore është rritur nga rreth 10 në dhjetor në më shumë se 50.
Dhe tendosja është ndjerë në të gjithë vendin.
Së pari, sistemet e testimit u “mposhtën” shpejt.
Njerëzit pritën me orë të tëra në objektet e testimit PCR, me rezultate të vonuara me ditë të tëra, shkruan nbcnews, përcjell Telegrafi.
Shumë farmacive dhe dyqaneve u kanë mbaruar testet e shpejta dhe ato që kanë ende, disa përballen me akuza për rritje të çmimeve.
Disa dyqane komoditeti dhe restorante kanë shitur teste të shpejta përmes aplikacionit Uber Eats me çmime të fryra dhe një australian ka krijuar një faqe interneti për t’i ndihmuar njerëzit të përdorin një hartë të drejtpërdrejtë për të gjetur se ku mund të jetë ende i disponueshëm një test i shpejtë.
Me rritjen e shpejtë të rasteve, punëtorët e të gjitha shtresave u është dashur të marrin pushim për shkak të sëmundjes ose të plotësojnë kërkesat e izolimit, duke prekur shumë industri dhe zinxhirë furnizimi.
Supermarketet kanë mungesë të produkteve të caktuara. Trenat në qytetin më të madh të Australisë, Sydney, po qarkullojnë me orar të reduktuar për shkak të mungesës së stafit.
Përballë Omicron, shtetet dhe territoret kanë rifutur disa kufizime të kufizuara për Covid-19, të tilla si mandatet e maskave dhe ndalimi i këngës dhe vallëzimit në vende të caktuara.
I vetmi shtet që ka shmangur rritjen e Omicron është Australia Perëndimore, e cila ka mbajtur “një kufi të fortë” me shtetet dhe territoret e tjera.
Mbetet pothuajse pa raste me Covid-19, por është përballur me kritika për mos lejimin e australianëve të tjerë të hyjnë, qoftë edhe për arsye humanitare.
Vaksinat që shpëtojnë jetë
Kryeministri dhe udhëheqësit e tjerë të shteteve dhe territoreve theksojnë shkallën e vaksinimit të Australisë si një arsye kryesore pse vendi do të përballojë stuhinë Omicron.
Rreth 77 për qind e popullsisë së përgjithshme ka marrë dy doza të vaksinës, krahasuar me rreth 62 për qind në Shtetet e Bashkuara.
Dhe qeveria australiane shpesh trumbeton një numër tjetër – rreth 92 për qind e popullsisë mbi 16 vjeç ka marrë dy doza vaksinash, shkruan nbcnews, përcjell Telegrafi.
Australia ka rritur gjithashtu përpjekjet e saj për të shpërndarë dozën përforcuese.
Peter Collignon, një profesor dhe ekspert i sëmundjeve infektive në Universitetin Kombëtar Australian, tha se niveli i lartë i vaksinimit të Australisë nënkuptonte se ishte në një “vend të mirë” për t’u marrë me Omicron.
“Kjo është serioze, ne duhet të marrim masa paraprake, por nuk është e gjitha fatkeqësi dhe errësirë”, tha ai.
“Në valët fillestare të Covid-it, për çdo 100 persona të infektuar, kishim një vdekje”, tha ai. “Tani ne po shohim një normë, të paktën, dhjetëfish më të ulët se kaq. Dhe ky është një reflektim i vaksinimit. Pra, ky është një lajm i mirë. … Plus, vetë Omicron duket se shkakton sëmundje më pak të rënda”.
Qasja fillestare e ashpër e Australisë ndaj Covid-it, e ndjekur nga përhapja e ngadaltë, por e suksesshme e vaksinës, ka bërë që numri i vdekjeve që i atribuohen virusit ka qenë rreth 2,500, krahasuar me rreth 846,000 në SHBA.
“Dhe një anë plus e kësaj është nëse kemi një pjesë të madhe të popullsisë që është e vaksinuar dhe ka sëmundje asimptomatike ose të lehtë, mund t’i vendosë ata në një vend më të mirë në dimrin e ardhshëm, që do të jetë rritja e radhës e pritshme e rasteve”, citohet të ketë thënë Collignon.
Të shkohet tutje
Mes kritikave në lidhje me përgjigjen e qeverisë ndaj rritjes së rasteve me Omicron, kryeministri thotë se Australia është në një vend të mirë “për të kaluar në anën tjetër”.
“Këtu keni dy zgjedhje: mund të vazhdoni ose mund të mbylleni. Ne jemi për të vazhduar”, u tha Morrison gazetarëve.
“Do të jetë e vështirë. E gjithë pandemia ka qenë e ashpër dhe australianët kanë treguar qëndrueshmëri, durim dhe vendosmëri. … Këshilla më e mirë e mundshme mjekësore është të shkojmë tutje”.
Omicron “ka ecur me një ritëm shumë të shpejtë në krahasim me vlerësimet tona të hershme. … Ajo që ne kemi parë gjithashtu është se ashpërsia e saj është shumë më e vogël se sa ishte parashikuar”.
Dhe me afrimin e zgjedhjeve në Australi, pandemia është po aq “pjesë e një gare politike si kurrë më parë”.
Morrison, i cili drejton një qeveri të koalicionit të qendrës së djathtë, do të përballet me Anthony Albanese të Partisë Laburiste të qendrës së majtë. Albanese e ka sulmuar trajektoren aktuale të Australisë si të pamatur.
“Qasja ‘le të shqyejë’ po krijon probleme të mëdha në sistemin tonë shëndetësor, me njerëz nën një presion kaq të madh”, u tha ai gazetarëve.
Qasja, shtoi ai, “po ndanë komunitetet. Kjo është e vërteta”.
